Blog

1. Çocuğunuzun sakin olduğu bir zaman dilimini, örneğin uyku sonrası, karnının tok olduğu bir zamanı seçin.
2. İyi ışık alan, sessiz ve rahatsız edilmeyeceğiniz bir yer seçin.
3. Kısa bir kitap seçin.
4. Ufaklığı, kitabı rahatça görebileceği biçimde, kucağınıza alın.
5. Kitabı bebeğin takip edebileceği bir tempoda okuyun.
6. Çocuğunuz henüz konuşamıyorsa bile soru sorun. Nerede? Bu ne? Konuşuyorsa, yanıt vermesini bekleyin.
7. Resimlerdeki ayrıntıları gösterin. Nesnelerin isimlerini tekrarlayın. Resimler hakkında konuşun. Neler olduğunu anlatın.
8. Her defasında bir veya iki sayfa okuyun. Sayfa sayısını yavaş yavaş arttırın.
9. Sözcükleri şarkı söyler gibi okuyun. İşin içine melodi ve çocuğunuzun adının da olduğu kafiyeler katın.
10. Okumaya onun da katılması için çocuğunuzu teşvik edin. Örneğin hayvan seslerini birlikte çıkarın. Ya da tekrar bölümlerini birlikte tekrarlayın
11. Çocuğunuz, o sırada okuduğunuz sayfaya ilgi duyduğu sürece, o sayfada kalmaya devam edin.
12. Bebeğin kitaba dokunmasına, fiziksel olarak temas kurmasına (ellemesine, tutmasına, çiğnemesine...) izin verin.
13. Sayfaları çocuğunuzun çevirmesine izin verin.
14. Bebek mızmızlanmaya, kıpırdanmaya başlarsa, sesinizi biraz yükselterek ve komikleştirerek okumayı deneyin.
15. Bebek ilgisini tamamen yitirdiyse okumayı bırakın.

Oyun Nedir?
Oyun, çocuğa hiç kimsenin öğretemeyeceği konuları, kendi deneyimleriyle öğrenmesi yoludur.
Oyun, sonucu düşünülmeden eğlenmek amacıyla yapılan hareketlerdir.

Oyuncakta CE İşareti Nedir?
Bu işaret oyuncak üreticisinin oyuncağın AB'nin ve ülkemizin güvenlik ve standart konusundaki ortak kurallarına uygun olduğuna ilişkin verdiği garanti anlamına gelir. Tüm oyuncakların CE işaretini taşıması gerekmektedir. Üstünde CE işareti olmayan oyuncakları almayın. Bunlar kalitesiz ve çocuğunuz için tehlikeli olabilirler.

Oyuncaklara İlişkin Tavsiyeler

• Oyuncak, çocuğun yaşına, gelişimine, gereksinimlerine uygun ve kullanışlı olmalı.
• Çocuk, oyuncağı rahatlıkla tutabilmeli ve kavrayabilmeli.
• Çocuğun el becerilerini, yaratıcılığını, düşünce, hafıza ve hayal gücünü destekleyici olmalı.
• Oyuncak sağlam olmalı, kolayca temizlenebilmeli.
• Bebekler ve küçük çocuklar oyuncaklarını paylaşmamalıdırlar. Küçük çocuklar genellikle oyuncaklarını ağızlarına götürürler. Bu sebeple oyuncaklar bir başka çocuk kullanmadan önce iyice yıkanarak temizlenmelidir.
• Çocuğunuz oyuncakları ile oynadıktan sonra onları kirli oyuncuklar için ayırdığınız ve çocukların ulaşamayacağı bir yere koyduğunuz bir kutuya alın. Temizledikten sonra temiz oyuncakların durduğu diğer kutuya aktarın.
• Çocukları su oyunlarında ve mutfakta yalnız bırakmayınız.
• Çocuklarınıza oyun bittikten sonra oyuncaklarını yerine koymaları gerektiğini öğretiniz.
• Ucuz ve çok basit oyuncakları satın almayınız. Oyuncak mağazaları dışındaki yerlerden oyuncak alacaksanız özel dikkat gösteriniz.
• Oyuncağın ambalaj/etiketi üzerindeki kullanma talimatı ve uyarıların Türkçe olmasına dikkat ediniz.
• Yumuşak hayvan ve bebeklerin yıkanır olması gerekir. Bu tür oyuncaklarda gözler, burun, düğme ve diğer ayrıntıların kopmayacak şekilde dikilmiş veya yapıştırılmış olması gerekir. Çocuğun bunları ağzına sokması durumunda bu tür parçalar kopup çocuğun nefes borusunu tıkayabilirler.
• Bazı oyuncaklar örneğin çıngıraklar, sıkıştırılabilir oyuncaklar ve dişlikler yeni doğmuş çocuğun boğazından geçemeyecek kadar büyük olmalıdır. Daha kendi kendine oturmayan çocukların çıngırak, diş kaşıma halkaları ve buna benzer ağızlarına götürdükleri oyuncakların çıkıntılı kısımları veya yapıştırılmış parçaları olmamalıdır. Çocuğun bunları ağzına sokması durumunda bu tür parçalar kopup çocuğun nefes borusunu tıkayabileceğini unutmayınız.
• Oyuncakları elinize alıp iyice kontrol edin. Oyuncak içindeki yumuşak dolgu malzemeleri, metal parçacıklar, iğneler ve kıymıklar gibi herhangi bir sert veya sivri yabancı madde ihtiva etmemelidir. Oyuncak tehlikeli bir madde ile doldurulmuş ise (plastik boncuk gibi) dolgu gıcırdar veya ele küçücük taneler gelir. Satıcıya oyuncağın hangi madde ile doldurulmuş olduğunu sorunuz.
• İnce, çabuk kırılır plastikten yapılmış oyuncaklar almayın. Üç yaşından küçük çocukların oyuncakları çok sert maddeden yapılmış olmalıdır.
• İnce plastik ambalajları ve kırık oyuncakları çocuğun eline geçmeden çöpe atınız.
• Oyuncağa iliştirilmiş plastik etiketleri, fiyat etiketlerinin plastik bağcığını ve buna benzer şeyleri kesip atınız. Bu tür küçük şeyler kopup çocuğun ağzına girerek tehlike oluşturabilir.
• Oyuncağın dikiş yerlerinin sökülüp sökülmediğini çekiştirerek kontrol ediniz.
• Kötü kokan yumuşak plastikten yapılmış oyuncaklar almayınız.
• Çikolata yumurtaların içindeki küçük oyuncaklara dikkat ediniz. Bunlar çocuğun boğazına kaçarak tehlike oluşturabilirler.
• Genişleyen oyuncakların (suya veya benzer sıvıya atıldığında büyüyen, genişleyen oyuncakların) %50'den fazla genişlememesi gerekmektedir.
• Tebeşir, boya kalemleri, keçe kalemler ve benzerleri küçük çocuklar için özel yapılmış olmalıdır. Büyüklerin kullandığı kalemleri çocuğun ağzına alıp emmesi bunları yalaması veya bunlarla cildine şekil çizmesi tehlikeli olabilir.
• Uzun ipli, kordonlu, kurdeleli oyuncaklar da küçük çocuklar için tehlike oluşturabilirler. Bu bağlar ve kordonlar çocuğun boynuna dolanarak nefes almasını engelleyebilirler.
• Çocuk yaklaşık 6 aylık olup, ellerinin veya dizlerinin üstünde kalkabildiği zaman yatağının üzerine serilmiş olan oyuncakları kaldırınız.
• Yüksek ses çıkaran oyuncakları çocuklardan uzak tutunuz.
• Tüylü oyuncaklar alerji açısından bir takım problemler doğurabileceği için özellikle alerjik bünyeli çocuklardan uzak tutulmalıdır. Ayrıca bu tür oyuncaklar daha çabuk mikrop barındırabilirler ve temizlenmesi çok zordur.
• Bir kirişe tutturulmuş kaydıraklar, asılmış salıncaklar ve halkalar, trapezler, halatlar ve benzeri oyuncaklar ile bir çocuğun kütlesini taşıması tasarlanan diğer oyuncaklarda, oyuncağın devrilmemesi veya herhangi bir kazaya sebep olmaması için ana parçaların (askılar, bağlamalar v.b.) bakım ve kontrollerini sürekli olarak yaptırınız.
• Çoğunlukla büyükler için tasarlanan belirli mamul, alet veya tertibatın ölçekli modeli olan fonksiyonel oyuncakları çocuklar, mutlaka yetişkinlerin gözetiminde oynamalıdır.
• Oyuncak telefonlar, uzaktan kumandalı arabalar, oyuncak tamir aletleri birçok elektronik oyuncak çoğunlukla uzun süreli ve yüksek ses çıkarırlar. Bu tür oyuncakları dükkanda deneyebilirsiniz. Özellikle oyuncak cep telefonu gibi çocuğun kulağına yakın tuttuğu oyuncaklarda çok dikkatli olunuz. Oyuncak kendi kulağınızın yakınına tuttuğunuzda yüksek ve rahatsız edici ses çıkarıyorsa onu satın almayınız.
• Sesli oyuncak hayvanlar, müzik kutuları, çıngıraklar ve diğer bebek oyuncakları günümüzde genelde kabul edilebilir düzeyde ses çıkarmaktadır. Ancak bu tür oyuncakları satın almadan önce gene de kulağınıza iyice yaklaştırıp deneyin. Bu tür oyuncak çocuk yatarken kulağının yanına gelirse zararlı olabilir veya ses yüksekse çocuğu rahatsız edebilir.
• Pille çalışan oyuncaklarda mutlaka kaliteli pilleri kullanınız ve özellikle oyuncağın pil koyma yerinin vidalı, emniyetli bir şekilde kapatılmış olmasına dikkat ediniz.
• Pille çalışan bir oyuncak satın alırken aşağıdaki bilgilerin ambalajında/etiketinde yer almasına dikkat edin ve kullanırken bu hususlara uyunuz:

1. Pil ile çalışan oyuncaklarda daima ve okunaklı bir şekilde doğru pil kutupları ve normal pil voltajı ve (eğer pil kutusuna sahip ise) DC işaretinin gösterilmesi
2. Değiştirilebilir pillerin çıkarılması ve takılmasının nasıl yapılacağı
3. Şarj edilemeyen pillerin şarj edilemeyeceği
4. Şarj işleminin yetişkinlerin gözetiminde yapılması
5. Eski ve yeni pillerin birlikte kullanılmaması
6. Alkali, standart (karbon-çinko) veya şarj edilebilen (nikel-çinko, nikel-kadmiyum) pillerin birlikte kullanılmaması
7. Pillerin doğru kutuplarda yerleştirilmesi
8. Bitmiş pillerin oyuncaktan çıkarılması

• Her yaştaki çocuk için bisiklet satın alınırken yanında kask da satın alınız ve çocuğun bunu giydiğinden emin olunuz.
• Bazı oyuncakların üstünde uyarı metni ve yaş sınırı olması gerekir. Büyük çocuklar için yapılmış oyuncaklar küçük çocuklar için tehlike oluşturabilirler. 3 yaşından küçük çocuklar için tehlikeli olan oyuncaklar özel bir uyarı işareti taşırlar. Bazen tehlike işareti yerine yazılı bir uyarı da olabilir. Uyarı metnini mutlaka okuyunuz.
• Oyuncağın üreticinin veya ithalatçının adını veya markasını taşıması gerekir. İsimsiz markasız oyuncaklar tehlikeli olabilir.

Çocuklar taklit yoluyla öğrendiklerini uygulamaya başlarlar, bedenlerini kullanmayı, dış dünyayı, canlıların birbirleriyle olan ilişkilerini, iletişim kurmayı, ekiple çalışmayı ve destek olmayı bu yolla öğrenirler. Örneğin, çocuklar psikodraması ile çatışma yaşadığı kişilerin rollerine geçerek karşısındakini anlama becerisini kazanmayı, kendilerine ve olaylara dışarıdan bakmayı, o an çözüm yolları üretebilmeyi keşfederler.

Tiyatro'nun çocuğa yararları:
Tiyatro sanatı, çocukların eğitiminde mutlaka kullanılmalıdır. Çocuk yaşamla bağını oyun yolu ile kurmaya başlar. Çocuğun dikkat, algılama, dinleme, konuşma, bedenini de kullanarak anlatma ve yorumlama gibi iletişim becerilerini gelişir. Böylece çocuk kendini ve sorunlarını ifade edebilmeyi ve yorumlamayı öğrenir. Soyut ve teorik olay ve kavramların anlaşılıp somutlaştırılmasına yardımcı olur. Çatışmalarla olumlu biçimde baş etmesini öğrenir. Çocuğun sosyal gelişimini hızlandırır. Duygularını tanıma ve bunları ifade etmesi açısından bakıldığında çocukların duygusal gelişimine katkıda bulunur. Çocuklarımız sanattan, tiyatrodan, yaratıcı dramadan mutlaka yararlanmalıdır.

• Sadece izleyerek, taklit ederek yaşamı öğrenmeye keşfetmeye başlarlar.
• Bir tiyatro grubu içindeyse rol repertuarını genişletebilir. Böylece kendilerini daha iyi ifade edebilirler.
• Yine bir tiyatro ya da drama grubundaysa dayanışmayı, destek olmayı öğrenirler.
• Yaşamı daha iyi anlamlandırabilirler.
• Kendine güvenleri ve problem çözme yetenekleri artar.
• İletişim kurmayı öğrenirler.
• Sevgi, barış, birlik olma gibi evrensel değerleri öğrenirler.
• Mutlu, inisiyatif sahibi, yaratıcı bireyler olarak yetişirler.

Uzmanlara göre, çocuğu kitapla tanıştırmanın yaşı yok. Henüz bebekken kitapla tanışmak, insanın dil becerilerinin gelişimine büyük katkı sağlıyor. Bebek kitapları bezden, kalın kartondan ya da su geçilmez malzemeden yapılıyor. Kitaplar, bebeklerin bunları ağzına sokabileceği düşünülerek tasarlanıyor. Bazılarında bir tutamak, diş kaşıyıcısı ya da ses çıkaran bir parça da olabiliyor. Böylece kitap bebek için bir tür oyuncağa dönüşüyor.

• Yetişkinler çocuklarla kitap okumalı, her şeyden önce kendilerini bu zevkten mahrum bırakmamak için.

• Bizim dünyamız çocuklarınki gibi renkli değil. Bu yüzden çocuklarla kitap okumalıyız.

• Çocuklarla bağ kurmak, paylaşmak için kitap okumalıyız.

• Çocuk kitabı da çocuklar gibidir. Bir çocukla biraz vakit geçirin; biraz sonra gülmeye başlarsınız, rahatlarsınız. Sadece kendiniz olursunuz. Normal yaşamda bastırdığımız sahici ve sorgulayan bir damarı çocuklarla birlikte yeniden ortaya çıkarırız.

• Çocuk kitabı evrenseldir. Kendinizi, anneannenizin vaktiyle size anlattığı bir masalı bir çocuğa anlatırken buluverebilirsiniz.

• Otomatiğe bağlanmış, korunaklı yaşamımız çocukla birlikte sarsılır. Korunaklı yaşamdan çıkmak için çocuklarla birlikte olmak, onlarla kitap okumak gerek.

• Kitap bize yaşamadığımız tüm diğer olasılıkları sunar. Bunu yaşamaya değer.

Karin Karakaşlı'nın konuşmacı olduğu "Yetişkinler Neden Çocuklarla Birlikte Edebiyat Okumalı?" başlıklı söyleşiden...

31. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı, 600 yayınevi ve sivil toplum kuruluşu, 40 ülkeden yayınevleri, telif ajansları ve konuk yazarların katılımıyla açıldı.

TÜYAP Tüm Fuarcılık Yapım AŞ tarafından Türkiye Yayıncılar Birliği işbirliğiyle Büyükçekmece'deki TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi'nde açılan fuara 600 yayınevi ve sivil toplum kuruluşu, 40 ülkeden yayınevleri, telif ajansları ve konuk yazarlar katılıyor.

Gülten Dayıoğlu'nun ''Onur Yazarı'' olduğu ve ana teması ''Çocukluğum Yurdumdur-Çocuk ve Gençlik Edebiyatı'' olarak belirlenen kitap fuarı, birbirinden renkli çocuk etkinliklerine ev sahipliği yapacak. Fuar süresince Gülten Dayıoğlu'nun katılımıyla çocuk edebiyatı üzerine panel ve söyleşiler düzenlenecek.

Fuarın ilk 4 günü açık kalacak ''Uluslararası Salon'' kapsamında Hollanda ''Onur Konuğu'' olarak yer alacak. Hollanda'dan yayınevlerinin katılımıyla düzenlenecek konuk ülke etkinlikleri kapsamında modern Hollanda edebiyatının önemli isimleri fuarın konuğu olacak.
Modern Türkiye'nin kuruluşu üzerine yaptığı araştırmalarıyla tanınan akademisyen-tarihçi Erik Jan Zürcher, Mete Tunçay, Mehmet Alkan ve Ahmet Demirel yarın düzenlenecek panelde konuşacak.

Konuk ülke etkinlikleri kapsamında Hollandalı illüstratör Marit Törnqvist 20 Kasım'a kadar çocuklara yönelik illüstrasyon atölyeleri gerçekleştirecek. İlköğretim yaş grubuna yönelik bu atölyelere katılım ücretsiz olacak.

KONUK YAZARLAR
İstanbul Kitap Fuarı bu yıl özellikle çocuk ve gençlik edebiyatının önde gelen isimlerini ağırlayacak. Konuklar arasında, Erika Bartos, çocukların sevdiği yazarlardan Korky Paul, gençlik ve gotik edebiyatın önemli ismi Jasper Kent, farklı kuşakların sevdiği kahraman ''Red Kit'' sergisinin küratörü Didier Pasomonik, Hollandalı yazar Joke Van Leewuen yer alıyor.
Modern İspanyolca edebiyatın önemli isimlerinden Javier Sierra, Macaristan'ın önemli yazarlarından Tibor F. Toht fuarın konuklara arasında bulunuyor. Bu yıl, Uluslararası PEN Başkanı John Ralston Saul ve Hapisteki Yazarlar Komitesi Direktörü Sara Whyatt ''İfade Özgürlüğü'' ile ilgili panele katılmak üzere konuk edilecek.

SERGİLER
Kitap fuarı, bu yıl da önemli sergilere ev sahipliği yapıyor.
''Onur Yazarı'' Gülten Dayıoğlu'nun yaşamından kesitlerin yer aldığı ''Bir Yaşamış, Bir Yazmış Gülten Dayıoğlu'' sergisi, yazarın 50 yıllık yazın hayatına ışık tutuyor.

Fuarın öne çıkan bir diğer sergisi ise bu yıl ''Çocuk ve Gençlik Edebiyatı'' olarak belirlenen tema çerçevesinde Türkiye Yayıncılar Birliği ile gerçekleştirilen Türkiye'nin değerli illüstratörlerinin resimlediği ''Kitap Resimleri İllüstrasyon Sergisi'' olacak.

Tema çerçevesinde okurlarla buluşmaya hazırlanan çocuk ve gençlik kitapları kapaklarından oluşan ''Kapaklar Ormanı'' sergisi ise Sadık Karamustafa danışmanlığında hazırlandı.

TÜYAP, birkaç ay önce Yapı Kredi Yayınları tarafından düzenlenen ''Red Kit Sergisi''ni de fuara taşıyacak.

Konuk ülke etkinlikleri kapsamında Hollanda'nın önde gelen 24 illüstratörünün çalışmalarından oluşan ''Fil Gelmiş-Hollanda İllüstrasyon Sergisi'' fuar süresince okurlarla buluşacak.

İKİ FUAR BİRARADA
TÜYAP Tüm Fuarcılık Yapım AŞ tarafından düzenlenen 22. Uluslararası İstanbul Sanat Fuarı da kitap fuarı ile eş zamanlı olarak açıldı.
Fuarların giriş ücreti geçen yıllarda olduğu gibi 5 lira olacak. Öğrenci, öğretmen ve emeklilerden giriş ücreti alınmayacak.

Okumak; İnsanı geliştiren ona yeni dünyalar kazandıran, bilgi, görgü ve bakış açısını geliştiren en önemli etkinliklerden biridir. Uygar toplumlar, okuma oranının yüksek olduğu toplumlardır. Bu nedenle okumayı alışkanlık haline getirmek çok büyük önem taşımaktadır. Okumanın önemi, beraberinde kitabın önemini de ortaya koymaktadır. Kitaplar bize değişik yaşamlar sunan, kültürümüzü zenginleştiren bilgimizi arttıran en iyi dostlarımızdır.

Kitap okuma alışkanlığı küçük yaşlarda edinilir. Bu nedenle çocuklara okumayı sevdirmeli, okuma alışkanlığı kazandırmalıyız. Bu amaçla her yıl Kasım ayının 2. Pazartesi günüyle başlayan hafta Dünya Çocuk Kitapları Haftası olarak kutlanır. Hafta boyunca çeşitli etkinlikler düzenlenir, çocuklara kitap okumanın önemi kavratılmaya çalışılır.

İlk kez 1917 yılında Amerikalı kütüphane yöneticileri tarafından kitap haftası düzenlenmesi önerilmiştir. Bu öneri kitapseverler arasında sevinçle karşılanır. Yazarlar, aydınlar, yayıncılar böyle bir hafta düzenlemek için çalışmalara başlarlar. Çocuk kitapları haftası zaman içerisinde tüm dünyada kutlanmaya başlanır.

Dünya Çocuk Kitapları Haftası'nın Amaçları

• Çocuklara kitap okuma sevgisini kazandırmak.
• Daha çok ve daha kaliteli çocuk kitabı yazılmasını ve yayınlanmasını sağlamak.
• Anne, baba ve çocukları kitap almaya yönlendirmek.
• Çocukların evlerinde kitaplık kurmalarını teşvik etmek.
• Okul ve sınıf kitaplıklarına kitap sağlamak.
• Çocuk kütüphanelerinin sayısını arttırmak.
• Ders kitabı dışındaki kitaplarında okunmasını sağlamak.
• Kitabı temiz kullanma alışkanlığı kazandırmak.
• Yeni çıkan çocuk kitaplarının takip edilmesini sağlamak.
• Kitap okuma teknikleri, özet çıkartma ve not alma gibi konularda çocuklara rehberlik etmek.
• Çocuklarla yazarların, imza günü etkinlikleri ile yüz yüze gelmesini sağlamak.

Fazla çaba sarf etmeden eğlendirip, bilgilendiren televizyon, bilgisayar gibi teknoloji harikası iletişim araçları ile görsel cazibesi yüksek, oyalayan ve eğiten bir çok oyun ve oyuncak arasından çocuklara kitabı sevdirmek günümüzde artık daha zorlaşmaktadır. Bu kadar uyarana sahip olmadığımız 20-30 yıl öncesinde tercih ettiğimiz, doğum günlerinde hediye olarak seçtiğimiz kitaplardı. Şimdi ise çocuklar klasik roman kahramanlarını değil, çizgi film kahramanlarını daha iyi tanıyorlar.

Bebeklikten başlayarak çocukları renk, çizgi ve sözcüklerle tanıştıran, anadilini öğrenmesine yardımcı olan kitaplar, hem görsel, hem de dilsel özellikler ile çocuğun oynama, eğlenme, görme, duyma, dokunma yoluyla tanıma ve keşfetme gereksinimlerini karşılayan, duygu ve düşünce dünyasını besleyen, yaratıcılık ve hayal dünyasını geliştiren araçlardır.

Çocuk okuma alışkanlığını öncelikle ailede, sonra da okulda kazanır.Ebeveynler kitaba değer veriyorsa, düzenli olarak okuyorsa çocuklarının okumaları için de model oluyorlardır.Çocukların kitabı sevmeleri, bebeklikten itibaren anlama, algılama, fiziksel, zihinsel ve psikolojik durumuna ait gelişim özelliklerindeki ilgi ve beklentilerine göre sağlanabilir.

Çocuk kitap ilişkisi çocuğun okuma yazmaya başlamasından çok önceki bebeklik döneminden itibaren başlar. Bu nedenle kitapla ilk tanışma bu dönemlerde başlamalıdır.

Yaş dönemlerine göre kitap özellikleri şu şekildedir ;

0-3 yaş

• Müzikli, sesli
• Dokunsal alanını uyaran
• Tanıdık nesnelerin olduğu
• Parlak renkli
• Az kelimeli ve bu kelimelere ait bol resimleri olan(hayvan, eşya gibi)
• Kolay yıpranmayacak kalitede
• Ellerinin boyutuna uygun olmalıdır.

Bu resimli kitaplara dokunma elde tutma ile süreç başlar. Çevreyi tanımasına, çevreyle ilişki kurmasına, dilinin gelişmesine, algılama kapasitesinin artmasına yardımcı olur.

3-5 yaş

• Kahraman figürleri olan masallar
• Tanıdık durumların anlatıldığı, yaşama ait
• Nesneleri sınıflandırabileceği
• İyi resmedilmiş
• Hayal gücünü harekete geçiren metinlerin önem kazandığı
• Konuları sade, resimleri öyküyü anlatacak güçte olmalıdır.

Çocuğa okunan kitap, kavramsal gelişimine ve anlama becerisine katkı sağlar. Bilişsel gelişimine ve kişiliğin temellerine katkı yanında öğrenme isteğini ve merakını tatmin etmeye, soru sormaya teşvik etmeye yardımcı olur.

5-8 yaş

• Güçlü hikayeleri olan
• Kavram ve dil yönünden gelişmiş
• Karakterleri güçlü
• Sadece iyi ve doğruyu değil, kötü-yanlış karakterleri de içeren
• İçinde bilinen kelimeleri içeren
• Gerçek hikayelerden alıntıları olan
• Yeni bilgiler öğreten, eğitici
• Okumayı yeni öğrenenler için kısa ve büyük yazılarla yazılmış
• İlgi alanına giren kitaplar olmalıdır.

Hayal gücünü kullanarak yorumlar yapmaya, yeni şeyler denemeye, duygu ve düşüncelerini tanımaya, dilini uygun kullanmaya ve okuyan kişiyle fiziksel ve duyuşsal yakınlaşmayı sağlar.

8-12 yaş

• Çocuğun karakter ve zevkine uygun
• Sadece mesaj kaygısı taşımayan, beyin fırtınası yapabileceği
• Türk dilinin uygun kullanıldığı
• Yaratıcılığını kışkırtan, sonunu kendi tamamlayabileceği
• Özdeşim kuracağı
• İlişkiler konusunda destekleyici, iyinin yanın da kötüye de yer veren
• Farklı kültürleri tanıyabileceği, evrensel, iyi çevirisi olan
• Duygusal, Macera türü, öğretici ya da mesaj verici özelliği abartılmamış kitapları seçebilirsiniz.

İlgi alanına yönelik her yeni bilgi ve kahraman onu heyecanlandıracak okuma isteğini arttırmaya başlayacaktır. Heyecanlı, maceralı olaylar ya da duygularını bulabileceği kitaplar ilgisini çekecektir.

ŞEYDA ÖZDALGA, Psikolog
DBE Çocuk ve Genç Bölümü

1. Okuyan anne babalar olun. Okuyan modeller olarak örnek olmak çocukta da“heves” yaratır.
2. Televizyon ve bilgisayarı çocuğunuz uyuduktan sonra açın. Bunlar yerine, çocuk uyanıkken birlikte kitap okuma saatleri düzenleyin.
3. Kitap almak için kitapçıya birlikte gidin. Kitap seçiminde çocuğunuzun isteklerini de göz önünde tutun. Çocuğunuzun kitapları uzun uzun incelemesine izin verin ve bu sürede sabırlı olun.
4. Kitaplarda yazanlar kadar resimlere de dikkat edin. Çocuklar yazıdan önce resimleri okurlar. Bu nedenle içerik kadar resimlerde de nitelik arayın. Resimler yazının görsel ifadesidir. Resim ve yazı ne kadar iyi eşleşmişse, çocuk da kitapla o kadar bütünleşir.
5. Grafik tasarım da nitelikli yazı ve resim kadar önemlidir. Kitapta kullanılan malzeme ve sayfa düzeninin özenli olmasına dikkat edin. Aksi takdirde çocuk kitaba ilgi göstermeyebilir.
6. Kitaplarda “iyi” kadar “kötü”nün de gösterilmesi gerekir. “İyi”lerin aşırı vurgulandığı, gereğinden fazla “öğretici, ders verici” kitaplardan kaçının. Aksi takdirde çocuk kendi doğrularını seçme becerisi kazanamaz.
7. Başka ülkelere ait kitaplar, çocuğun farklı kültürleri tanımasına, yeni bakış açıları kazanmasına yardım eder. Ancak bu kitapların iyi bir çeviriyle dilimize kazandırıldığından emin olun.
8. Kalıpların dışına çıkan ve yaratıcılığı besleyen sıra dışı öyküler, çocuğun hayata bakış açısını genişletir.
9. Kitabın dili çok önemlidir. Dilin düzgün ve akıcı kullanıldığından emin olun.
10. Kitabı yazan ve resimleyen isimlerin tanınıyor olması güvenilirlik açısından olumlu bir referanstır.
11. Her kitabın çocuğa bilgi ya da ders verme gibi bir zorunluluğu yoktur. Kitap, çocuğu eğlendirmek ve keyifli zaman geçirtmesini sağlamak için de okunur.
12. Çocuk edebiyatı da tıpkı resim, heykel veya müzik gibi bir sanat dalıdır. Çocuk kitabının “nasıl olması gerektiği” hakkında katı kurallar yoktur. Önemli olan kitabın çocuğun ilgisini çekmesi, ona farklı bakış açısı kazandırması ve haz vermesidir.

Davranış Bilimleri Enstitüsü’nün Çocuk ve Genç Danışmanlık Merkezi’deki psikologlar tarafından hazırlanmış “Çocuklara Kitabı Sevdirmenin Sırları” adlı kitapçıktan özetlenerek, Banu Aksoy (www.birdolapkitap.com) tarafından yazılmıştır.

Sanatçı Raghava KK, iPad için hazırlamış olduğu yeni çocuk kitabını tanıtıyor. Kitabın eğlenceli bir özelliği var: hareket ettirdiğinizde hikaye ve buna bağlı olarak da sizin hikayeye bakış açınız değişiyor. Raghava, bu etkileyici kısa konuşmasında bizleri olaylara bakış açımızı genişletmeye davet ediyor.